Θέατρο, Λογοτεχνία και Κοινωνία

η ηθοποιός Ειρήνη Μελά στην παράσταση θεατρικού αναλογίου του ιστορικού μυθιστορήματος του Σπύρου Τζόκα " Ένα μεγάλο βράδυ", πάνω στη ζωή και το θάνατο του Ναπολέοντα Σουκατζίδη (Εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή), αίθουσα πολιτισμού Δήμου Χαϊδαρίου. Διασκευή/σκηνοθεσία: Αγγελική Κασόλα, 30 Σεπτεμβρίου 2024.

Θεατρικά Αναλόγια Λογοτεχνίας

Διαδραστικές παρουσιάσεις λογοτεχνικών έργων που συνδέουν τους συγγραφείς με την κοινωνία, δημιουργώντας νέο αναγνωστικό και θεατρικό κοινό.

Η αξία για τους συγγραφείς

Για τους συγγραφείς, είτε είναι καταξιωμένοι, είτε ανερχόμενοι, είτε στα πρώτα τους βήματα, καθώς και για τα παρουσιαζόμενα έργα που κυκλοφορησαν πρόσφατα, οι σκηνικές αναγνώσεις παρέχουν μια ισχυρή πλατφόρμα για να παρουσιαστεί η φωνή και το έργο τους. Αλλά και να διαδράσουν οι ίδιοι με ένα κοινό που μπορεί να απαρτίζεται από αναγνώστες τους και μη, θεατρόφιλους και μη, και ανθρώπους που δεν έρχονται συχνά σε επαφή με τη λογοτεχνία και το θέατρο.

Επιπλέον, οι σκηνικές αναγνώσεις προσφέρουν στους συγγραφείς την ευκαιρία να προσεγγίσουν οι ίδιοι το έργο τους με έναν νέο τρόπο καθώς βιώσουν από πρώτο χέρι το πώς οι λέξεις τους αντηχούν στην παράσταση τη στιγμή που εκφέρονται. Καθώς ηθοποιοί και άνθρωποι από την κοινωνία, ερμηνεύουν και δίνουν ζωή στο κείμενο, μπροστά σε κοινό, μπορεί να αποκαλύψουν κρυμμένα νοήματα, να δώσουν νέες διαστάσεις στους χαρακτήρες και να φωτίσουν μοτίβα, στιγμές, θέματα του έργου που να είναι χρήσιμα στοιχεία για το συγγραφέα για το έργο του.

Η μετά την παράσταση επικοινωνία του συγγραφέα τόσο με τους δημιουργούς της παρουσίασης όσο και με το κοινό μπορεί να προσφέρει διαφωτιστικές πληροφορίες για την πρόσληψη του έργου του από πολλούς και διαφορετικούς ανθρώπους, να συνειδητοποίήσει λεπτομέρειες που δεν είχε προσέξει, να διαμορφώσει μελλοντικές αναθεωρήσεις ή και να εμπνευστεί νέα έργα και να πειραματιστεί μελλοντικά και με τη θεατρική φόρμα, καθώς βλέπει πως μπορεί το έργο του να μετατραπεί και σε θεατρική παράσταση.

Η αλληλεπίδραση μεταξύ συγγραφέων, ηθοποιών και κοινού προάγει έναν δυναμικό, ασφαλή χώρο ουσιαστικής διάδρασης και συνομιλίας του συγγραφέα με το κοινό, και ως πνευματικού δημιουργού και ως ανθρώπου που είναι κι αυτός πολίτης και μέλος της κοινωνίας και που έχει πράγματα να πει και έξω από το έργο του στις κοινές αγωνίες όλων μας για τις ζωές και το μέλλον μας σε έναν κόσμο που αλλάζει με τεράστιες ταχύτητες. Και απαντάει και στο αίτημα της κοινωνίας να έρχεται σε άμεση επαφή με τους ανθρώπους των γραμμάτων και των τεχνών, που συχνά το μηντιακό σύστημα δεν προβάλει και ως εκτούτου κάνει αυτήν τη διάδραση για κάποιους δημιουργούς με το κοινό σχεδόν αδύνατη.

Ταξιδέψτε μαζί μας στο μαγικό κόσμο του θεάτρου, της ποίησης και της λογοτεχνίας

εγγραφείτε για να λαμβάνετε τα νέα μας

Οι σκηνικές αναγνώσεις λογοτεχνίας όπως τις προτείνουμε σκηνικά, προσφέρουν έναν καινοτόμο τρόπο για να συνδεθεί το κοινό με τη δύναμη των λέξεων και να αποκτήσει μία πρώτη άμεση επαφη με το παρουσιαζόμενο έργο ενός συγγραφέα δημιουργώντας μία εντελώς διαφορετική εμπειρία από αυτών που συνηθιζονται στις παραδοσιακές βιβλιοπαρουσιάσεις.

Αφού υπάρξει μία σύντομη παρουσίαση του συγγραφέα, προχωρούμε στο θεατρικό ζωντάνεμα αποσπασμάτων του παρουσιαζόμενου έργου από ηθοποιούς και μη ηθοποιούς που διαβάζουν τα αποσπάσματα, με όλα όμως τα υπόιλοιπα στοιχεία μίας παράστασης, σκηνικά, κοστούμια, φωτισμούς, μουσική. γεφυρώνει το χάσμα μεταξύ της παραδοσιακής ανάγνωσης και του θεάτρου. Ενώ το κείμενο του συγγραφέα παραμένει αμετάβλητο, καθώς εδώ δεν κάνουμε διασκευή αλλα παρουσίαση αποσπασμάτων του έργου, το στοιχείο της σκηνικής αφήγησης δημιουργεί έναν ολόκληρο κόσμο, εμπνευσμένο από το έργο, καλώντας το θεατή/αναγνώστη να ταξιδέψει στις λέξεις, τα πρόσωπα, τις σκηνές του έργου, με διαδραστική, άμεση, βιωματική και ελκυστική σύνδεση με το παρουσιαζόμενο έργο.

Τη σκηνική παρουσίαση των αποσπασμάτων του έργου, ακολουθεί συζήτηση με το συγγραφέα, τους συντελεστές, με συνοδεία κρασιού και εδεσμάτων, όπου όλοι μαζί ανταλάσσουμε όσα σκεφτόμαστε, βιώσαμε ή και μας προβληματίζουν στη ζωή μας με αφορμή τα όσα είδαμε και ακούσαμε απόψε.

Αυτή η μορφή καθιστά επίσης τη λογοτεχνία πιο προσιτή. Για όσους μπορεί να θεωρούν την ανάγνωση αποθαρρυντική ή χρονοβόρα, οι σκηνικές αναγνώσεις προσφέρουν μια συμπυκνωμένη αλλά πλούσια εμπειρία, πυροδοτώντας την περιέργεια και ενθαρρύνοντας την περαιτέρω εξερεύνηση του πλήρους κειμένου. Ο συνδυασμός της παράστασης και της αφήγησης ενισχύει το υλικό, κάνοντάς το πιο ζωντανό και σχετικό με το σύγχρονο κοινό. Ο συλλογικός χαρακτήρας της εκδήλωσης επιτρέπει βαθύτερη συναισθηματική σύνδεση και προβληματισμό, καλλιεργώντας την επικοινωνία μεταξύ του κοινού, των ερμηνευτών και των συγγραφέων απαντώντας στην ανάγκη των μελών της κοινωνίας να έχουν πρόσβαση ουσιαστικής επικοινωνίας με στους ανθρώπους του πνεύματος και του πολιτισμού.

Για τους μη ηθοποιούς, η συμμετοχή σε μια σκηνική ανάγνωση ενός λογοτεχνικού έργου, παρέχει μια μεταμορφωτική ευκαιρία προσωπικής ανάπτυξης. Η ανάληψη του ρόλου του ηθοποιού -είτε για πρώτη φορά είτε ως έμπειρος συμμετέχων- επιτρέπει στα άτομα να ασχοληθούν με τη λογοτεχνία σε ένα βαθύτερο επίπεδο, εξερευνώντας τόσο τη διανοητική όσο και τη συναισθηματική της διάσταση. Η διαδικασία βοηθά τους συμμετέχοντες να διευρύνουν την ενσυναίσθηση και την προοπτική τους, ενώ παράλληλα αναπτύσσουν αυτοπεποίθηση και επικοινωνιακές δεξιότητες. Καθώς ενσαρκώνουν χαρακτήρες, αποκτούν επίσης μία πιο βαθιά κατανόηση των γλωσσικών αποχρώσεων, της αφηγηματικότητας και της ερμηνείας. Η δυνατότητα να αποκτήσουν προσωπική σχέση με το έργο και το συγγραφέα μέσα από την έμπνευση, τη συμμετοχή στην καλλιτεχνική δημιουργία, και τη διάδραση με το συγγραφέα, καταγράφεται ως σημαντική στιγμή χαράς, δημιουργίας, ενδυνάμωσης και μύησης στον κόσμο του θεάτρου και της λογοτεχνίας.

Η ανάμειξη επαγγελματιών ηθοποιών και μη ηθοποιών στις σκηνικές μας αναγνώσεις λογοτεχνίας δημιουργεί ένα μοναδικό περιβάλλον μάθησης, ισότητας, αλληλοσεβασμού, αλληλοεμψύχωσης και συνεργασίας, όπου κάθε άνθρωπος έχει αξία: η ευαισθησία του, η γνώση του, η εμπειρία του, η προοπτική του. Οι μη ηθοποιοί επωφελούνται από τις τεχνικές δεξιότητες, την εμπειρία και την ερμηνευτική δύναμη των επαγγελματιών ηθοποιών που ξετυλίγεται στις συναντήσεις προετοιμασίας της παρουσίασης, αποκτώντας γνώσεις σχετικά με τις τεχνικές ερμηνείας και τη θεατρική δυναμική βιωματικά. Ενώ, η αυθεντικότητα, η φρέσκια ενέργεια και οπτική που φέρνουν οι μη ηθοποιοί στη σκηνή συχνά εμπνέουν τους επαγγελματίες, καλλιεργώντας έναν δημιουργικό διάλογο μεταξύ έμπειρων και νέων ερμηνευτών. Αυτό το περιβάλλον συνεργασίας όχι μόνο εμπλουτίζει την παράσταση αλλά και καλλιεργεί τον αμοιβαίο σεβασμό και την αμοιβαία μάθηση. Οι μη ηθοποιοί κατακτούν αυτοπεποίθηση, εμπειρίες και πολύτιμες δεξιότητες, ενώ οι επαγγελματίες ηθοποιοί ξανανακαλύπτουν τη μεταμορφωτική δύναμη της αλληλεπίδρασης με νέες θεάσεις που φέρνουν οι μη ηθοποιοί στη διαδικασία και εξασκούν τη γενναιοδωρία τους από σκηνής να είναι όχι μόνο ερμηνευτές αλλά και εμψυχωτές στην υπηρεσία του συνόλου, δίνοντας άλλα παραδείγματα για τη δοτικότητα του ηθοποιού προς την κοινωνία, σε ένα ασφαλές περιβάλλον όπου έχει εξοριστεί κάθε έννοια ναρκισσισμού.

Η αξία για τους συμμετέχοντες

Η αξία για το κοινό

Δημιουργούμε διαρκώς συνθήκες ώστε οι συναντήσεις μεταξύ κοινωνίας και πνευματικών ανθρώπων να μπορούν να συντελούνται.